Tuyến trùng rễ: Xác định và điều trị tuyến trùng gây hại cho rễ

benh-tuyen-trung

Nếu bạn nhận thấy rễ cây bị bao phủ bởi những chồi nhỏ, tròn và tán lá héo vàng thì rất có thể nguyên nhân là do tuyến trùng gây u sưng rễ. Hãy cùng Docneem, tìm hiểu về loại bệnh này và tìm cách giải quyết nhé!

Dầu Neem và Bánh dầu Neem trị sâu bệnh & cải tạo đất, tiêu diệt tuyến trùng

Tổng quát về Tuyến trùng

Trong khi nhiều loài gây hại trong vườn có thể nhìn thấy bằng mắt thường thì tuyến trùng gây u rễ lại ẩn nấp bên dưới bề mặt đất. Những sinh vật giống sâu nhỏ này, chúng ta chỉ phát hiện ra thiệt hại của chúng trước rồi mới xác định được mầm bệnh ở đâu.

Nhóm tuyến trùng này gây ra sự phát triển nhiều nốt trên rễ cây. Nếu không được điều trị, những loài gây hại này có thể phá hủy và gây hại cho cả khu vườn.

Tuyến trùng là gì?

Tuyến trùng là một ngành giun nhỏ chứa khoảng 25.000 loài riêng lẻ. Mặc dù bạn có thể không nhìn thấy tuyến trùng nhưng có hàng tấn tuyến trùng hiện diện trên thế giới. Nhưng không phải tất cả những sinh vật này đều là tuyến trùng gây hại cho rễ.

tuyen-trung-trong-dat
Loại sinh vật này bao gồm cả loài có lợi và loài có hại.

Tuyến trùng có thể tồn tại ở nhiều điều kiện đa dạng và nhiều nguồn thức ăn khác nhau. Một số tuyến trùng ăn nấm, vi khuẩn hoặc các sinh vật cực nhỏ khác. Các loại tuyến trùng khác ăn trứng côn trùng hoặc ấu trùng, khiến chúng trở thành sinh vật có lợi cho khu vườn.

Một nhóm tuyến trùng khác, bao gồm tuyến trùng gây u sưng rễ, ăn mô thực vật và gây hại cho cây mục tiêu. Nhóm tuyến trùng này gây thiệt hại nghiêm trọng cho cây trồng trên toàn thế giới.

Tuyến trùng nốt rễ hình thành ra sao?

Tuyến trùng rễ sẽ hình thành khi rễ bị sâu bệnh ăn, chúng làm cho rễ phát triển những vết sưng nhỏ, tròn gọi là vết sưng tạo những “nút thắt”.

Loại côn trùng gây hại cực nhỏ này ảnh hưởng đến nhiều loại cây trồng khác nhau, bao gồm cả cây ăn được và cây cảnh. 

not-tuyen-trung-o-cay
Những tuyến trùng gây hại này gây ra các vết sưng trên rễ.

Một số loại rau dễ bị tuyến trùng gây hại rễ bao gồm: Cà chua, Ớt, Cà tím, Đậu, Đậu Hà Lan, Hành, Cà rốt, Củ cải, Bông cải xanh, Quả bí, Dưa leo…

Tất cả các loài tuyến trùng đều trải qua 6 giai đoạn sống: trứng, bốn giai đoạn non và trưởng thành. Khi đất ấm lên trên 18°C, trứng nở và các con giai đoạn hai xuất hiện. Những tuyến trùng nhỏ bé này tìm kiếm rễ cây, đào hang và bắt đầu kiếm ăn.

Con non tiếp tục ăn rễ cây, tại đây chúng lột xác qua các giai đoạn non còn lại và cuối cùng trở thành con trưởng thành. Sau đó, con cái đẻ hàng trăm hoặc hàng nghìn quả trứng thành một khối giống như thạch bên ngoài rễ và quá trình này lại tiếp tục.

tuyen-trung
Những loài gây hại sống trong đất này có sáu giai đoạn sống.

Những thế hệ tuyến trùng tương lai này sẽ không tự di chuyển xa nhưng chúng có thể lây nhiễm sang các khu vực mới khi con người vô tình di chuyển chúng cùng với đất hoặc vật liệu thực vật. Lượng mưa lớn và dòng chảy cũng có thể giúp tuyến trùng di chuyển khắp vùng đất để đến các khu vực mới.

Cách xác định tuyến trùng gây nốt rễ

Vì tuyến trùng nốt sưng rễ chỉ dài vài mm nên bạn sẽ không thể phát hiện ra sâu bệnh trừ khi lấy kính lúp và quan sát kỹ. Thay vào đó, bạn nên chú ý đến các triệu chứng khác nhau báo hiệu sự hiện diện của những loài gây hại khó chịu này.

Nhiều triệu chứng trên mặt đất gần giống với những triệu chứng xuất hiện ở các vấn đề về rễ khác như héo hoặc thối rễ, vì vậy việc quan sát rễ thường là cách tốt nhất để kiểm tra các ký sinh trùng này.

Tăng trưởng còi cọc

Khi tuyến trùng tạo nốt sần rễ cây, chúng sẽ hạn chế sức khỏe của toàn bộ hệ thống rễ. Cây bị ảnh hưởng không thể hấp thụ nước và chất dinh dưỡng đúng cách, điều này có thể dẫn đến tăng trưởng chậm lại. Nếu bạn nhận thấy một số cây hoặc toàn bộ khu vườn chậm lớn hơn bình thường thì nguyên nhân có thể là do những loài gây hại này.

cay-coi-coc
Những loài gây hại này hạn chế sức khỏe của rễ, khiến cây trồng bị còi cọc.

Tuy nhiên, yếu tố khác có thể dẫn đến tăng trưởng chậm lại, bao gồm cả việc thiếu nước, nhiệt độ không phù hợp và thiếu chất dinh dưỡng thích hợp. Bạn nên kiểm tra sức khỏe tổng thể của khu vườn trước.

Héo lá

Một dấu hiệu tiềm ẩn khác của tuyến trùng thối rễ là lá và thân cây bị héo. Rễ bị nhiễm bệnh gặp khó khăn trong việc hấp thụ nước và chất dinh dưỡng, điều này có thể khiến cây mất độ căng và trông giống như đã bị hút hết hơi ẩm ra khỏi thân. Ngay cả khi cây của bạn trông khỏe mạnh và cứng cáp vào buổi sáng, nhiệt độ nóng bức vào buổi chiều có thể khiến chúng héo.

heo-la-do-tuyen-trung
Lá và thân héo có thể là dấu hiệu của sự phá hoại.

Giống như sự phát triển chậm lại, cây héo không phải là dấu hiệu chắc chắn về thiệt hại do tuyến trùng gây ra. Tưới nước quá ít, quá nhiều nước, thối rễ và các yếu tố khác cũng có thể dẫn đến héo lá. Vì vậy, hãy đảm bảo rằng bạn đã kiểm tra cách tưới nước và sức khỏe bộ rễ của cây trước khi quyết định xử lý bệnh.

Những vết tròn trên rễ

Dấu hiệu dễ nhận biết nhất về tuyến trùng gây u sưng rễ là các nốt sưng cùng tên mà chúng hình thành trên rễ cây. Những vết sưng nhỏ này là một phần của mô thực vật bạn không thể chà xát những khối u này ra khỏi rễ .

u-sui-re
Chúng gây ra các nút thắt trên rễ cây.

Các u sưng có kích thước khác nhau từ vài mm đến 2cm.

Để kiểm tra hãy nhổ một cây lên và tìm dấu hiệu hư hỏng. Nếu cây này bị nhiễm bệnh thì những cây khác cũng gặp nguy hiểm.

Nếu không muốn nhổ những cây lớn, bạn có thể nhổ những cây nhỏ hơn xung quanh (kể cả cỏ dại) và kiểm tra xem rễ của chúng có bị hư hại không. Tuy nhiên, vì không phải tất cả các loài tuyến trùng gây u sưng rễ đều ăn tất cả các loại cây trồng nên điều này có thể không đưa đến chẩn đoán chính xác. Một lựa chọn khác là đào cẩn thận xung quanh rìa của hệ thống rễ cây cho đến khi bạn tìm thấy một đoạn rễ mà bạn có thể kiểm tra.

Cách ngăn chặn tuyến trùng gây sưng rễ

Ngăn chặn sự gây hại của tuyến trùng gây sưng rễ bao gồm việc tránh để sâu bệnh xâm nhập vào khu vườn của bạn và tạo ra một môi trường không thuận lợi. Dưới đây là một số cách bạn có thể ngăn ngừa nhiễm trùng và thiệt hại.

Kiểm tra cây mới mua

cham-soc-cay
Phòng ngừa bao gồm việc kiểm tra các nút thắt trên cây trước khi trồng.

Cách tốt nhất để ngăn chặn sự phá hoại là loại bỏ loài gây hại này khỏi khu vườn của bạn ngay từ đầu. Lưu ý với các loại cây mới. Nếu bạn gieo bất kỳ loại cây mới nào bị nhiễm bệnh, có 1 nút nhỏ nào trên rễ thì việc lây lan rất dễ

Làm sạch tất cả các dụng cụ trước và sau khi sử dụng

dung-cu-trong-cay
Sử dụng các công cụ trên các khu vực khác nhau sẽ làm lây lan tuyến trùng.

Việc xới đất bằng xẻng, cào, cuốc và các dụng cụ khác cũng làm di chuyển tuyến trùng cư trú trong đất. 

Nếu bạn biết đất của bạn bị nhiễm bệnh, hãy cố gắng tránh mang đất từ ​​khu vực này sang khu vực khác trong khu đất của bạn.

Vậy làm thế nào để hạn chế bệnh tuyến trùng?

Mọi người có thể thực hiện các bước để hạn chế sự lây lan cũng như tác hại mà chúng gây ra cho cây trồng.

Chọn cây kháng bệnh

cay-ca-chua
Các loài và giống cây trồng kháng bệnh.

Loại sinh vật này khó kiểm soát và phòng ngừa nên việc chọn các loài hoặc giống kháng bệnh luôn là một ý tưởng hay. Mặc dù những loài gây hại này ảnh hưởng đến nhiều loại thực vật nhưng một số loài có khả năng chống lại sự tấn công. Một số loại hoa cúc, hoa xác pháo đỏ và cúc vạn thọ có khả năng chống lại nhiều loài tuyến trùng gây sưng rễ. Đây có thể là những cây đồng hành tuyệt vời hoặc một phần trong luân canh cây trồng của bạn.

Loại bỏ rễ và cỏ dại

lam-co
Kéo rễ ra khỏi đất để làm chậm sự lây lan.

Vì những tuyến trùng này ăn rễ cây nên việc hạn chế số lượng rễ trong đất giúp làm chậm sự phát triển và lây lan của chúng. Càng nhiều cỏ dại đồng nghĩa với càng nhiều tuyến trùng.

Phơi đất

Vì chúng sẽ không tồn tại nếu không có rễ thích hợp để ăn. Để khu vực đất bị nhiễm bệnh trong vườn nghỉ ngơi, xới, phơi nắng, bón vôi để giảm lượng tuyến trùng.

han-che-sau-benh
Không trồng cây khi đất đã có dấu hiệu bệnh

Trồng cúc vạn thọ 

Cúc vạn thọ đã được chứng minh là giúp làm chậm sự lây lan của những loài gây hại dưới đất.

cay-van-tho
Cúc vạn thọ giúp hạn chế tuyến trùng gây sưng rễ trong vườn.

Duy trì tưới tiêu và bón phân hợp lý

Việc tưới tiêu và bón phân đúng cách có thể giúp cây trồng tránh được loại sinh vật gây u sưng rễ này. Chúng tôi không nói rằng những cây khỏe mạnh sẽ đẩy lùi những loài ký sinh này, nhưng chúng sẽ ít bị thiệt hại hơn.

tuoi-nuoc
Tưới nước và bón phân thường xuyên giúp nâng cao sức đề kháng của cây.

Tuyến trùng gây sưng rễ gây thiệt hại nhiều hơn cho những cây bị hạn hán hơn là những cây không bị hạn hán. Tưới nước thường xuyên cho cây là một cách để hạn chế căng thẳng do hạn hán. Bạn cũng có thể trộn vào phân trộn để cải thiện khả năng giữ nước của đất và phủ lớp phủ trên cùng của đất để hạn chế bốc hơi và bảo tồn độ ẩm.

Phân bón Vi lượng

Nghiên cứu về tác động của bánh dầu Neem lên tuyến trùng và nấm bệnh ký sinh trên hồ tiêu

Tổng kết

Tuyến trùng gây u sưng rễ có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều loại cây trồng, nhưng việc quản lý các loài gây hại này có thể giúp hạn chế tác động bất lợi của chúng. Hãy nhớ rằng việc phơi nắng đất và trồng cây che phủ kháng bệnh có thể giúp loại bỏ những loài gây hại này và trồng cây kháng bệnh có thể giúp bạn trồng cây khỏe mạnh ngay cả khi có tuyến trùng.

Hy vọng bài viết trên của Docneem sẽ giúp mọi người có thêm kiến thức cũng như cách kiểm tra, bảo vệ cây trồng, khu vườn của mình luôn khỏe mạnh.

——————————————-

Docneem – Giải pháp hữu cơ an toàn cho khu vườn của bạn

Mua ngay tại đây: https://docneem.com/

– Lazada mall: https://bit.ly/lazada-docneem

– Shopee mall HCM: bit.ly/docneem-shopee-HCM

– Shopee mall HN: bit.ly/shopee-docneem-hn

– Zalo Official: bit.ly/docneem-zalo

Facebook: Docneem Việt Nam

Hotline tư vấn: 0988.22.1985 – 0946.298.603