Cách thụ phấn cho cà chua bằng tay đơn giản, hiệu quả cao

thu-phan-hoa-ca-chua

Thụ phấn cho cà chua có dễ? Cà chua là một trong những loại quả phổ biến, ngon và dễ trồng nhất trong vườn của bạn, nhưng bạn nên làm gì khi cây của bạn chỉ ra hoa và không có quả? Những quả mọng nước màu đỏ này cần được thụ phấn nhờ gió và ong, hoặc trong một số trường hợp là từ con người. Nếu cây cà chua của bạn rụng hoa hoặc không ra quả, bạn có thể cần phải thụ phấn bằng tay để đảm bảo năng suất có thể thu hoạch được.

Hãy cùng Docneem tìm hiểu lý do, thời điểm và cách thụ phấn bằng tay cho cà chua nhé, vừa nhanh chóng lại đơn giản!

Tại sao nên thụ phấn cho cà chua bằng tay?

Phương pháp này chỉ nên dùng cho những khu vườn nhỏ, số lượng ít trồng tại nhà. Thụ phấn bằng tay có thể cải thiện năng suất cà chua, đặc biệt là trong môi trường khép kín (như nhà kính hoặc vườn trồng trong nhà) hoặc trong thời tiết xấu khi các loài thụ phấn tự nhiên không hoạt động.

thu-phan-cho-ca-chua
Thụ phấn bằng tay giúp tăng năng suất cà chua, đặc biệt là trong nhà hoặc trong thời gian thụ phấn không hoạt động.

Ngay cả khi trồng ngoài trời, thiên nhiên đôi khi không thể thụ phấn cho cà chua của chúng ta. Nếu cây của bạn rụng hoa hoặc không đủ điều kiện để phát triển quả, một chút trợ giúp của con người có thể giúp ích rất nhiều.

Lợi ích của việc thụ phấn bằng tay bao gồm: 

  • Cải thiện đáng kể năng suất
  • Nhiều cà chua có chất lượng cao hơn
  • Tốt hơn là nên trồng cây trong môi trường có mái che như nhà kính hoặc sân trong kín
  • Đảm bảo cây được thụ phấn kể cả khi không có gió, ít gió (gió giúp cà chua thụ phấn)
  • Ít phụ thuộc hơn vào các loài thụ phấn (đặc biệt nếu chúng không sinh sống trong sân của bạn) và hầu hết các loài thụ phấn đều ẩn náu khi thời tiết xấu.

Thụ phấn cho cà chua bằng tay có hiệu quả không?

Cà chua của bạn có thể sẽ cần hỗ trợ thụ phấn nếu bạn trồng trong nhà, thùng chứa hoặc đặt trên các bậu cửa sổ,… Một số điều kiện nhất định đòi hỏi phải thụ phấn bằng tay, chẳng hạn như thiếu gió hoặc trồng ở khu vườn không có luồng không khí từ gió nhiều.

thu-phan-cho-ca-chua (5)
Lý do để thụ phấn cho cà chua bằng tay

Nếu thời tiết xấu, ong có thể không hoạt động. Nếu trời ẩm ướt và oi bức, phấn hoa dạng bột có thể kết tụ lại với nhau và không di chuyển được, và bạn có thể phải thụ phấn cho cây bằng tay.

Tuy nhiên không phải lúc nào cũng có thể thụ phấn bằng tây cho cây cà chua bận cần lưu ý những vấn đề khác. 

Những lý do nên bỏ qua việc thụ phấn bằng tay:

  • Cây của bạn bị ốm (thiếu đậu trái có thể do nguyên nhân khác)
  • Không có đủ ánh sáng mặt trời (thụ phấn bằng tay không thể đáp ứng nhu cầu nắng hơn 8 giờ của cà chua)
  • Cây bị hư hại do bệnh tật hoặc sâu bệnh
  • Nhiệt độ không ổn định quá nóng hoặc lạnh
  • Hoa không phát triển (không có gì để thụ phấn… bạn có thể đã bón phân quá nhiều nitơ)

Cà chua có tự thụ phấn không?

Cà chua là cây trồng đơn tính tự thụ phấn tự nhiên. Đơn tính cùng gốc có nghĩa là một cây có cả bộ phận đực và cái.

Tự thụ phấn có nghĩa là một cây có thể tự sinh sản. Hơn nữa, hoa cà chua được coi là hoa “hoàn hảo” hoặc “hoàn chỉnh” vì chúng có cả phần hoa cái (nhụy hoa) và hoa đực (nhị hoa) trong mỗi lần nở. 

Nói cách khác, bạn không cần hai cây cà chua để tạo ra một quả cà chua… Đôi khi cà chua không phải lúc nào cũng thành công trong việc thụ phấn. Có một số trường hợp nhất định mà quá trình thụ phấn tự nhiên không xảy ra và chúng cần được hỗ trợ để di chuyển phấn hoa từ phần cái sang phần đực.

thu-phan-cho-ca-chua (2)
Cà chua là cây đơn tính tự thụ phấn, mỗi hoa có cả bộ phận đực và cái.

Gió và ong thường là 2 yếu tố chính cho cà chua đậu quả, nhưng gió thường làm phần lớn công việc đó. Không khí có thể làm rung chuyển cây và làm bay phấn hoa hoặc thổi những hạt phấn nhỏ từ bao phấn (bộ phận đực) đến nhụy dính (bộ phận cái). Nói cách khác, phấn hoa rơi vào trong hoa để tự thụ phấn .

Khi khu vườn của bạn có nhiều nguồn hoa, ong sẽ bay đến để giúp đỡ. Khi chúng cố gắng tiếp cận mật hoa bên trong hoa cà chua, cơ thể đầy lông của chúng sẽ thu thập phấn hoa và lăn nó xung quanh, thực sự di chuyển phấn hoa từ nhị hoa đến nhụy. Tuy nhiên, không phải lúc nào ong cũng hoạt động mạnh, xuất hiện trong khu vườn của mọi người. Vì vậy chủ động là cách tốt nhất để giúp mọi người có một vườn cà chua sai trái hơn.

8 bước thụ phấn cho cà chua bằng tay

Thụ phấn bằng tay dễ hơn bạn nghĩ. Bạn chỉ cần đúng thời điểm, một cây cọ vẽ hoặc bàn chải đánh răng và chờ đợi.

Chọn đúng thời điểm thụ phấn cho cà chua

thu-phan-cho-ca-chua (3)
Để hoa cà chua thụ phấn bằng tay tối ưu, hãy chọn buổi trưa với những bông hoa nở khỏe mạnh vào những ngày ấm áp, có nắng và độ ẩm thấp.

Thời điểm tốt nhất để thụ phấn bằng tay cho hoa cà chua là vào giữa ngày khi cây có nhiều hoa màu vàng tươi, khỏe mạnh. Tốt nhất, hãy chọn ngày nắng ấm, độ ẩm thấp. Nếu bạn sống ở nơi có khí hậu ẩm ướt hoặc vừa gặp nhiều mưa, phương pháp này vẫn hiệu quả.

Có nên lắc cây cà chua để thụ phấn không. Một cú lắc mạnh từ ngọn cây sẽ khiến hoa giải phóng phấn hoa và phân phối đến các bộ phận hoa cái. Tuy nhiên có thể làm rụng hoa cây cà chua.

Sử dụng cọ sơn

Bạn có thể sử dụng cọ sơn nhỏ hoặc bàn chải đánh răng, những loại có cọ để khuếch tán, thụ phấn cho cà chua.

thu-phan-cho-cay
Thụ phấn cho cà chua bằng tay bằng chổi nhỏ để phân phối tốt hơn.

Di chuyển cọ xung quanh bên trong bông hoa

Với hoa cà chua bạn không cần phải di chuyển phấn hoa từ hoa này sang hoa khác hay phân biệt hoa đực cái như khi trồng bí. Thay vào đó, hãy di chuyển công cụ của bạn xung quanh bên trong mỗi bông hoa, lắc đều và chuyển sang bông hoa tiếp theo. 

thu-phan-cho-ca-chua (6)
Cà chua có những bông hoa hoàn hảo, vì vậy hãy di chuyển dụng cụ của bạn vào bên trong mỗi bông hoa hoặc lắc nhẹ.

Việc vận chuyển phấn hoa giữa các bông hoa không phải là vấn đề lớn nếu bạn trồng cùng một giống. Tuy nhiên, bạn có thể có một vài “loại giống  khác” trong vườn, và bạn cũng có thể thụ phấn chéo hai giống cây khác nhau. Thụ phấn chéo không ảnh hưởng đến loại quả mà cây mẹ tạo ra mà chỉ ảnh hưởng đến hạt mà nó tạo ra.

Hãy thật nhẹ nhàng

Hoa cà chua rất mỏng manh và có thể dễ dàng bị rách hoặc rụng khỏi cây. Cho dù bạn sử dụng phương pháp nào, hãy cẩn thận để không làm hỏng hoa.

thu-phan-cho-ca-chua (7)
Hoa cà chua rất mỏng manh, vì vậy hãy cẩn thận khi cầm chúng.

Tốt nhất bạn nên thụ phấn bằng tay trần để găng tay không cản trở những ngón tay nhanh nhẹn của bạn. Nếu bạn vô tình làm rơi một vài bông hoa cũng không sao cả! Hầu hết các cây cà chua sẽ phát triển trở lại sau vài ngày.  

Lặp lại sau mỗi 2-3 ngày

thu-phan-cho-ca-chua (1)
Để có kết quả tốt nhất, hãy lắc hoặc rung phấn cà chua định kỳ để đạt được hiệu quả tối đa.

Để đảm bảo năng suất tối ưu, rung hoặc chuyển phấn hoa cà chua bằng tay vài ngày một lần trong điều kiện lý tưởng. Điều này không cần thiết 100% nhưng nó mang lại cho bạn cơ hội thành công tối đa.

Kiểm tra xem cà chua đã được thụ phấn chưa

Quan sát thân cây là cách dễ nhất để biết hoa cà chua có được thụ phấn hay không.

Nếu cuốn trái vẫn xanh và phát triển thành một củ nhỏ màu xanh lá cây ở gốc thì hoa đã được thụ phấn thành công và quả đang phát triển. 

thu-phan-cho-ca-chua (8)
Xác định sự thụ phấn thành công bằng cách thay đổi thân: thân xanh phát triển thành bầu nhụy báo hiệu thành công.

Sự thụ phấn không thành công nếu thân hoa chuyển sang màu vàng và bắt đầu héo. Bạn sẽ không thấy dấu hiệu to ra ở phần gốc của nó.

Trong cả hai trường hợp, hoa cuối cùng sẽ rụng khỏi cây, vì vậy đừng hoảng sợ nếu bạn nhìn thấy hoa cà chua trên đất. Một bông hoa được thụ phấn sẽ héo trong vòng 24 giờ và rụng khỏi cây sau vài ngày. 

Tùy thuộc vào việc bạn trồng cây xác định hay không xác định, cà chua của bạn chỉ có thể ra hoa trong khoảng thời gian hai tuần (xác định) hoặc tiếp tục ra hoa trong suốt mùa (không xác định).

Hỗ trợ sức khỏe cây trồng

Sau khi bạn hoàn thành nhiệm vụ thụ phấn cho cà chua, hãy kiểm tra xem cây của bạn có nhận được mọi thứ chúng cần hay không. Chúng phải khỏe mạnh và có màu xanh rực rỡ với thân khỏe và nhiều lá. Cây vẫn tích cực ra hoa mới mỗi tuần và mọc các chồi non (bạn có thể muốn loại bỏ để có năng suất tối ưu). 

thu-phan-cho-ca-chua (9)
Sau khi thụ phấn thành công, đảm bảo cây khỏe mạnh, tăng trưởng mạnh, ra hoa mới hàng tuần và quản lý chồi non.

Khi cây cà chua bắt đầu ra hoa và đậu quả, tránh cho cây ăn thêm nitơ. Quá nhiều nitơ có thể thúc đẩy sự phát triển của tán lá quá mức.

Sau khi thụ phấn bằng tay, đây là thời điểm tuyệt vời để bổ sung thêm một lượng phân bón cà chua hoặc bất kỳ loại phân bón nào có hàm lượng phốt pho cao. Phốt pho (số ở giữa của NPK) là quan trọng nhất để tạo ra những quả to, mọng nước, thơm ngon.

Kiên nhẫn

Hầu hết các giống cà chua đều cho quả trưởng thành từ hai đến ba tuần sau khi hoa nở. Tuy nhiên, cần phải rõ liệu việc thụ phấn có thành công trong vòng một tuần hay không.

thu-phan-cho-ca-chua (10)
Hầu hết các giống cà chua đều cho quả trưởng thành 2-3 tuần sau khi nở hoa.

Khi trái bắt đầu phát triển, tất cả những gì bạn cần làm là kiên nhẫn chờ đợi thu hoạch, hãy tưới nước vào gốc tránh tưới trên lá và quan sát chúng thường xuyên. Khi cây có biểu hiện bị nấm mốc phải có biện pháp giải quyết ngay tránh ảnh hưởng đến trái.

Sử dụng dầu neem hữu cơ cho cây là cách tốt nhất để phòng bệnh giúp cây tránh khỏi sâu bệnh, nấm mốc mà vẫn an toàn. 

Dầu neem nguyên chất ép lạnh

Kết luận

Hy vọng bài viết về cách tự thụ phấn cho cây cà chua bằng tay ở trên của Docneem có ích với mọi người. Khi thiên nhiên không thể tự mình thụ phấn, bạn có thể dễ dàng can thiệp để tăng năng suất cà chua. Chúc mọi người thành công, giúp việc trồng cây thêm thú vị, mỗi bữa ăn cho gia đình thêm màu sắc, ngon lành hơn.