Tin tức
Lan Kim Tuyến – Cách trồng và chăm sóc loại thảo dược quý
Th4
Lan kim tuyến một loại thần dược quý hiếm tốt cho sức khoẻ và có giá trị khá cao mà nhiều nhiều vẫn chưa biết đến. Có thể bạn đã gặp chúng ở đâu đó. Và làm thể nào để có thể nhân giống trồng và chăm sóc loại cây được liệt kê vào danh sách đỏ với nhiều công dụng thần kì này, cùng Docneem tìm hiểu nhé!
Tổng quan về cây lan kim tuyến
Lan kim tuyến – Anoechilus roxburglihayata, ở Việt Nam chúng được gọi với nhiều cái tên như nam trùng thảo, lan kim cương, lan gấm, lan kim tuyến lông cứng, giải thủy tơ…,
Chúng là một loài cây dược liệu quý hiếm góp mặt trong danh sách đỏ của Việt Nam, cần được bảo vệ trong tự nhiên.
Loại cây này có nguồn gốc từ Hy Mã Lạp Sơn với 28 loại khác nhau. Chúng được tìm thấy nhiều ở Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc, …
Phân loại lan kim tuyến
Ở Việt Nam hiện nay thống kê được khoảng hơn 15 loài và 3 loại phổ biến là
Lan kim tuyến rừng
Lan kim tuyến rừng: là loại thảo dược quý hiếm có tên trong danh sách đỏ Việt Nam được tìm thấy nhiều ở vùng núi ẩm ướt như Ngọc Linh – Kon Tum, là loại khó tìm.
Lan kim tuyến đỏ
Lan kim tuyến đỏ: đẹp mắt với những chiếc lá màu đỏ, thường được lựa chọn để sưu tầm làm cảnh.
Lan kim tuyến đá
Chúng mọc trên các vách đá có khí hậu ẩm ướt, khó tìm và có giá trị cao.
Đặc điểm của cây lan kim tuyến như thế nào?
- Lan kim tuyến là cây thân thảo lâu năm thường mọc ở vách núi, khe suối nơi có nhiệt độ thấp, ẩm độ cao như dưới các tán cây to trong rừng. Cây lan kim tuyến có thể cao 10–20cm, tuỳ vào sự sinh trưởng của cây.
- Cây có 2-6 lá mọc cách, xòe trên mặt đất, Thân khí sinh thường có màu tím, màu xanh trắng, cũng sẽ xuất hiện màu hồng nhạt. Phân thân này có nhiều lông, mọng nước và nhẵn bóng, những phần cây non sẽ có nhiều lông mềm hơn.
- Một cây kim tuyến bình thường sẽ có từ 2 – 10 rễ, rễ dài từ 3 – 8 cm và phụ thuộc vào sự sinh trưởng phát triển của cây mà bộ rễ của chúng dài hay ngắn. có phần rễ mọc dài, đâm sâu vào đất
- Lá cây kim tuyến có dạng hình trứng hay hình trái xoan bo tròn phần gốc, phần ngọn nhọn dần có kích thước từ dài 3–4cm và rộng 2–3cm. Mặt trên lá có màu nâu đỏ, mặt dưới lá có màu đỏ nhạt với những đường gân hình mạng nhện. Một chiếc lá cây kim tuyền thường có 3- 5 gân chính, với cuống lá dài 2–3cm, gốc cuống màu hồng, tím nhạt tạo thành bẹ lá ôm lấy thân.
- Hoa cây kim tuyến màu trắng mọc thành chùm, mỗi chùm có từ 5-10 bông hoa màu trắng phủ lông đỏ, dài 2,5cm với cánh môi dài 1,5 cm mang 6-8 ria mỗi bên, đầu môi chẻ thành 2 thùy thuôn tròn. Bầu hoa dài có lông thưa.
- Cây thường ra hoa vào tháng 10-12 và sau khi hoa tàn chúng sẽ kết quả. Cây có thể nhân giống bằng chồi và thân rễ.
Tác dụng của cây Lan kim tuyến
1. Là cây dược liệu quý
– Trong Đông y, cây lan kim tuyến là một dược liệu quý được công nhận với nhiều lợi ích như tăng cường sức khỏe, bồi dưỡng khí huyết, kháng khuẩn, mất ngủ, ổn định huyết áp hiệu quả. Ngoài ra, lan kim tuyến còn phòng trừ ung thư, hỗ trợ các bệnh về gan.
– Trong dân gian người ta còn sử dụng để ngâm rượu có công dụng bồi bổ cơ thể, hỗ trợ hệ miễn dịch. Chính vì nhiều tác dụng và là dược liệu quý nên chúng rất khan hiếm.
Ngoài ra, Lan gấm còn có tác dụng ngăn ngừa loãng xương, cải thiện trí nhớ, an thần, chống viêm, giảm đau,…Mọi người có thể sử dụng thành phẩm lan gấm phơi khô để pha trà thưởng thức uống hằng ngày cực kỳ tốt cho sức khỏe đặc biệt là với những người lớn tuổi.
2. Trồng làm cây cảnh
– Nhiều người thích sưu tập những loại cây quý này làm cây cảnh, tuy nhiên chúng khá quá hiếm và khó tìm đặc biệt là lan gấm ngọc vân bạc và lan gấm ngọc vân hồng 2 loại này chỉ mọc dọc theo dãy Hoàng Liên Sơn và dãy Trường Sơn.
Tuy nhiên sẽ có vài loại dễ tìm thấy. Với sự nổi bật từ những chiếc lá màu sắc thì việc trồng chúng trong chậu nhỏ để bàn hay nhân giống cũng là một việc thú vị.
Cách trồng và chăm sóc cây lan kim tuyến
Lan kim tuyến có đặc tính sinh trưởng trong môi trường tự nhiên, khá khó trồng và chăm sóc nên với loại cây được liệt vào danh sách tuyệt chủng này cần tuân thủ các đặc điểm sinh trưởng của chúng.
Chuẩn bị giá thể, giống cây lan kim tuyến
- Giá thể để trồng cây bao gồm: đất sạch tơi, dớn khô, xơ dừa, phân trùn quế hay phân chuồng ủ hoai tất cả phải được xử lý trước khi trồng cây. Mọi người có thể dùng đất trộn sẵn để trồng giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo đất sạch khuẩn.
Lưu ý: Mùn xơ dừa đem phơi khô, phải ngâm trong nước vôi loãng đủ 6 tiếng để ráo, xử lý nấm mốc. Dớn phải được rửa sạch.
Trộn giá thể theo tỷ lệ: 3 đất : 1 dớn : 3 phân : 2 xơ dừa . Trộn đều các thành phần lại rồi ủ hỗn hợp với nước trong 1 tuần trước khi trồng cây lan.
- Chuẩn bị giống: Mua ở các vườn ươm nông nghiệp. Mọi người nên chọn những cây giống dễ sống, có bộ rễ khoẻ, tươi, có mầm non và lá chồi phát triển tốt. Cây lan kim tuyến tiêu chuẩn được chọn cao từ 3 – 5 cm, có từ 2 – 3 lá thật và 2 – 3 rễ khoẻ mạnh không bị gãy, thối.
- Chọn chậu trồng: Có kích thước vừa phải tùy theo số lượng cây trồng, chậu trồng lan kim cương phải có lỗ thoát nước tốt.
- Cách trồng đơn giản, dễ sống: Trồng lan kim cương tốt nhất vào tháng 4-5 cây sẽ dễ sống và sinh trưởng tốt hơn. Nhưng nếu trồng cây trong nhà và có thể chủ động về ánh sáng, độ ẩm thì mọi người có thể trồng vào mọi thời điểm.
– Trước khi trồng cây kim tuyến con hãy ngâm cây con trong chế phẩm kích thích mọc rễ T90 và xử lý thuốc trừ nấm bệnh, cắt bỏ phần bị hỏng, rễ già để phòng trừ để phòng trừ bệnh sau trồng giúp cây phát triển khoẻ mạnh.
– Trồng cây lan kim tuyến thành từng bụi, mỗi bụi 3– 5 cây, cách nhau ít nhất 25-30cm. Cố định bụi cây thẳng đứng, đảm bảo toàn bộ phần rễ hoàn toàn được lấp trong đất. Rồi phủ trên giá thể đất trồng 1 lớp phủ bằng rơm rạ, nilon, lưới để phủ tối kích thích rễ. Đảm bảo cấp ẩm đất, không bị khô hay ẩm. Sau 1 tuần có thể bỏ ra và chăm sóc bình thường.
Lan Kim Tuyến không chịu được cường độ ánh sáng trực tiếp. Nếu trồng bên ngoài nên làm giàn che để hạn chế ảnh hưởng đến cây.
Cách chăm sóc cây lan kim tuyến đúng kỹ thuật
Cây lan kim tuyến rất nhạy cảm với độ ẩm và nước tưới, kỹ thuật tưới cũng rất quan trọng. Nên phun sương thay vì tưới làm đẫm đất vì đặc tính sinh trưởng trong môi trường tự nhiên, trên vách đá. Phun sương 1 – 2 lần/ ngày cho cây tùy vào độ ẩm, thời tiết nóng hay lạnh để gia giảm nước tưới.
Lưu ý không tưới quá nhiều làm cây bị thối rễ, nấm rễ. Nếu lá nhăn lại thì cho thấy cây đang thiếu ẩm, khi đủ nước những chiếc lá sẽ trở nên căng mọng.
Bón phân
Sau 3 tháng đầu trồng lan kim cương cây đã sinh trưởng và bộ rễ phát triển khoẻ mạnh mới tiến hành bón phân. Bằng cách pha loãng 5 gram phân urê pha với 5 lít nước sạch tưới cho cây hàng tuần. Hoặc sử dụng phân bón lá 15-30-15, NPK 30-10-10 định kì 2-4 ngày/lần với liều lượng 1-2gr với 4 lít nước và tưới xa gốc cây cho lá phát triển tươi tốt hơn.
Từ tháng thứ 4: Để kích thích cây sinh trưởng toàn diện, bón phân NPK 20-20-20 kết hợp với các loại phân ủ từ vỏ rau củ quả, phân chuồng, phân trùn quế,… để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây, cho đất tơi xốp..
Kích hoa: bón NPK 15-30-15 hoặc NPK 10-52-17 với liều lượng 5-10gr/4l có tác dụng kích thích và cho hoa ra đều, đẹp.
Thu hoạch
Cây Kim tuyến sau khi trồng bao lâu thì có thể thu hoạch được. Sau khi trồng từ 12 đến 16 tháng là đã có thể thu hoạch. Để hiệu quả cao nhất ta nên thu hoạch vào sáng sớm, khi cây đang có hoa.
Phòng trừ sâu bệnh
Cây trồng ngoài tự nhiên dễ bị sâu hại như: ốc sên, rầy nâu, nhện đỏ, sâu ăn lá… phá hoại làm cây bị suy yếu, vàng lá, chùn đọt ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Chúng khá nhạy cảm với các loại thuốc hoá học vì vậy cách tốt nhất để loại bỏ bệnh là sử dụng các chế phẩm hữu cơ Docneem như dầu neem để loại bỏ côn trùng, tránh tái lại và tăng đề kháng cho cây mà không làm ảnh hưởng trong quá trình phun. Khi trồng số lượng nhỏ, trồng trong nhà mọi người có thể bắt bằng tay hoặc tự làm dịch tỏi, ớt để phun.
Các loại bệnh hại lá như: Vàng lá, nấm lá, thối thân, thán thư, rỉ sắt,… làm lá mất màu xanh diệp lục, không thể quang hợp,… nên sử dụng giấm gỗ hoặc nano bạc hữu cơ để trị bệnh hiệu quả mà không gây hại cho đất và cây. Ngoài ra còn có thể phun định kỳ để phòng bệnh.
Mua Lan kim tuyến ở đâu?
Lan kim tuyến là loại dược liệu quý hiếm và giá trị cao không dưới 3 triệu đồng và đặc biệt là khó mua được. Mọi người nên mua ở nên uy tín, người quen, các cơ sở được cấp phép và có đầy đủ thông tin về cây lan kim tuyến để tránh bị lừa bán hàng kém chất lượng, hàng giả mang lại nhiều nguy hiểm cho sức khoẻ và mất tiền.
Lan kim tuyến là cây dược liệu quý. Hi vọng cách trồng và chăm sóc cây lan kim tuyến đơn giản tại nhà mà Docneem chia sẻ trong bài viết có thể giúp mọi người có một dược liệu quý tại nhà, tốt cho sức khoẻ.
